Po bombordowaniach amerykańskich w Wojnie Bałkańskiej w latach 90tych ub. wieku, Serbia straciła Kosowo, a skutki  bomb z ze zubożonym uranem  dały znać w  zachorowaniach serbskiej populacji. Po  tych doświadczeniach Serbia zbliżyła się politycznie z Rosją i  Chinami. 

 

W ubiegłym roku Serbia jako pierwszy kraj w Europie otrzymała chiński sprzęt wojskowy- drony bojowe CH-92A uzbrojone w pociski naprowadzane laserowo.

„Eksport dronów w Pekinie jest motywowany chęcią penetracji europejskiego rynku obronnego i promowania Chin jako wschodzącej potęgi” - napisał ekspert ds. Bezpieczeństwa Vuk Vuksanovic, analityk londyńskiego think tanku Royal United Services Institute.

 

Belgrad tradycyjnie utrzymywał również bliskie stosunki z Moskwą, która przekazała Serbii używane myśliwce MiG-29 i sprzedała systemy obrony powietrznej krótkiego zasięgu Pantsir S1.

Prezydent Serbii Aleksandar Vucic często chwali się swoimi osobistymi powiązaniami z przywódcą Rosji Władimirem Putinem, z którym spotykał się wiele razy.

Vucic nazwał swój kraj „najważniejszym i najbliższym przyjacielem Chin” w Europie i nazwał prezydenta Xi Jinpinga swoim „bratem”.

 

Na znak zacieśniania współpracy w 2021 roku Serbia stała się również pierwszym europejskim klientem nowego chińskiego systemu obrony powietrznej FK-3 - opisywanego jako mniej więcej odpowiednik amerykańskiego systemu rakietowego Patriot. Coraz bliższe więzi gospodarcze i wojskowe zwróciły uwagę dowódców USA.

 

Czas jednak płynie, do głosu dochodzi nowe pokolenie. Czarna Góra też  już wzmocniła siły NATO.  "Czy chcesz aby twoj syn czy córka ginęli za Montenegro?"- pyta amerykańska publikacja. Większość Amerykanów nawet nie wie gdzie należy szukać tej Czarnej Góry. 

 

I oto Serbia stała się frontowym państwem w wojnie amerykańsko-chinskiej. 

„Ponieważ znajdują się tam na skrzyżowaniu dróg, jest to wrażliwy punkt dla całej Europy” - powiedział o Serbii generał dywizji David Tabor, szef amerykańskiego dowództwa operacji specjalnych w Europie.

Wojska amerykańskie koncentrują się na budowaniu zdolności Serbii do radzenia sobie z zagrożeniami, które obejmują potencjalne wysiłki bojowników islamskich w celu tranzytu z Bliskiego Wschodu do Europy przez Serbię, powiedział Tabor, który był w Belgradzie na początku tygodnia na rozmowy ze swoimi wojskowymi odpowiednikami.

„Chiny wyłoniły się jako alternatywny patron, angażujący się zarówno w sprawy wsparcia gospodarczego, jak i obronnego” - powiedział generał Tod Wolters z europejskiego dowództwa USA w swoim corocznym oświadczeniu dotyczącym postawy na rok 2020.

Tabor powiedział, że chce, aby jego operatorzy byli bardziej zaangażowani na Bałkanach w przyszłości, a Serbia jest kluczową częścią tych wysiłków.

Jak dotąd Tabor powiedział, że postrzega wpływy Chin w Serbii i innych częściach regionu jako uwarunkowane ekonomicznie.

- To nas niepokoi - powiedział Tabor.

Tabor uważa, że ​​w perspektywie długoterminowej siła Zachodu będzie silniejsza. „Naprawdę widzą swoją przyszłość w UE” - powiedział Tabor.

vandiver.john@stripes.com

Twitter: @john_vandiver